De eerder ingestelde waarschuwingsperiode, ook wel gedoogperiode genoemd, loopt daarmee af in: Amersfoort, Amsterdam, Den Haag, Gouda, Maastricht, Rotterdam, Tilburg, Utrecht en Zwolle. De ZE-zones zijn gericht op bestel- en vrachtauto’s die rijden op fossiele brandstof zoals diesel, benzine of LPG. Personenauto’s vallen buiten deze maatregel. Dit onderscheidt de ZE-zone van bestaande milieuzones, die wel voor personenauto’s gelden.
Gefaseerde invoering en overgangsregeling
Sinds 1 januari 2025 hebben in totaal 17 gemeenten in Nederland een zero-emissiezone ingevoerd. De regels gelden volledig voor nieuw op kenteken gezette voertuigen vanaf die datum, maar voor oudere voertuigen geldt een overgangsregeling. De huidige toegangsregels zijn:
- Bestelauto’s met emissieklasse 4 of lager hebben sinds 1 januari 2025 geen toegang meer tot ZE-zones.
- Bestelauto’s met emissieklasse 5, geregistreerd vóór 1 januari 2025, behouden toegang tot 1 januari 2027.
- Bestelauto’s met emissieklasse 6, geregistreerd vóór 1 januari 2025, hebben nu toegang tot 1 januari 2028. Het kabinet is voornemens deze termijn te verlengen tot 1 januari 2029.
- Nieuwe bestel- en vrachtauto’s (DET vanaf 1 januari 2025) moeten volledig emissievrij zijn om toegang te krijgen tot een ZE-zone.
- Vrachtauto’s met DET vóór 1 januari 2017 hebben geen toegang meer.
Let op: de precieze invulling en uitzonderingen kunnen per gemeente verschillen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het lokale beleid.
Boetevrije periode loopt af
Om ondernemers en weggebruikers de gelegenheid te geven te wennen aan de nieuwe regels, is begin 2025 een boetevrije periode van minimaal zes maanden ingesteld. Tijdens deze periode werd niet beboet, maar alleen gewaarschuwd. De genoemde negen gemeenten hebben aangegeven per 1 juli over te gaan op actieve handhaving, met boetes bij overtreding.
Ontheffingen mogelijk
Voor specifieke situaties kan een ontheffing worden aangevraagd, bijvoorbeeld: bij uitsluitend particulier gebruik van het voertuig, bij voertuigen die medisch zijn aangepast of in het geval van incidenteel gebruik (dagontheffing). De voorwaarden en procedure verschillen per gemeente. Aanvragen verlopen via de RDW. Let op: de verwerking van een reguliere ontheffingsaanvraag kan enkele weken duren. Dagontheffingen kunnen direct online worden geregeld.
Hulpmiddel: kentekencheck
Via de kentekencheck op opwegnaarzes.nl kunnen ondernemers en particulieren direct controleren of hun voertuig (nog) toegang heeft tot de ZE-zones.
Op weg naar ZES
De invoering van zero-emissiezones is onderdeel van het programma Op weg naar ZES (Zero Emissie Stadslogistiek), een initiatief dat voortkomt uit het Klimaatakkoord. Het programma heeft als doel stadslogistiek te verduurzamen, de luchtkwaliteit in steden te verbeteren en geluidsoverlast te verminderen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is een van de partners.
VNA volgt de ontwikkelingen rond de zero-emissiezones nauwgezet en deelt actuele informatie met het oog op de impact voor de zakelijke mobiliteitssector.