Prinsjesdag 2023: druk op verduurzaming mobiliteit
Vandaag, op de derde dinsdag van september, werd traditiegetrouw de Troonrede uitgesproken en de Miljoenennota en het Belastingplan van het komende jaar gepresenteerd.
De aanhoudend stijgende rente drukt de (nog steeds te hoge) inflatie, maar remt ook de economie. Het demissionaire kabinet presenteerde een ‘troonrede light’ met financiële voorzichtigheid, maar ziet zich wel genoodzaakt om vooral de lagere inkomens een helpende hand te bieden. Een pakket maatregelen moet helpen armoede te bestrijden. Dit wordt onder meer bekostigd door lastenverzwaringen bij de hogere inkomens.
Kabinet wil armoede bestrijden, maar moet daarvoor lasten verhogen
Ook in 2023 en 2024 blijft sprake van hoge inflatie. Deze komt in beide jaren tot een hoogte van zo’n 4%. Dat zorgt met name bij lagere inkomens voor problemen. Om toenemende armoede te stoppen voert het kabinet een pakket maatregelen door. Dit bestaat onder meer uit een verhoging van het kindgebonden budget, huurtoeslag en arbeidskorting. De kosten van 2,3 miljard worden gedragen door meer accijns op alcohol en tabak en verhoging van de loon- en inkomstenbelasting. Hogere inkomens gaan eerder het toptarief van 49,5% betalen.
Koopkracht en consumptie omhoog, maar investeringen bedrijfsleven groeien nauwelijks
Ook elders nemen lasten toe. Zo wordt de heffing op vermogen (box 3) verzwaard en gaat de winstvrijstelling van mkb’ers omlaag. Die tegenvaller voor het bedrijfsleven komt bovenop de stijging van de lonen. Het CPB raamt de gemiddelde Cao-loonstijging op 5,8% in 2023 en 5,6% in 2024. Naast overige kostenstijgingen blijft hierdoor minder ruimte over om te investeren. De investeringen stijgen volgend jaar slechts met 0,3% (2023: 2,8%). Burgers profiteren wel van de hogere lonen. Een modaal huishouden ziet de koopkracht met 1,8% stijgen in 2024. Ondanks lastenverzwaring groeit de koopkracht niet alleen bij lagere inkomens, maar ook bij midden- en hogere inkomens. Een toename in consumptie van huishoudens en overheid zorgt ervoor dat de economische groei in 2024 hoger ligt (1,5%) dan in 2023 (0,7%).
Renate Hemerik, voorzitter VNA: “Er is veel aandacht voor bestaanszekerheid. Terecht en goed. De politiek moet ook haar verantwoordelijkheid nemen om onze mobiliteit bereikbaar en betaalbaar te houden en daar is in de Miljoenennota te weinig aandacht voor. Daarnaast is een gezond ondernemersklimaat essentieel voor de noodzakelijke verdere verduurzaming. We maken ons hier zorgen over door de toenemende lasten en regeldruk. Ondernemers hebben volop uitdagingen ook als het gaat om de verduurzaming van hun bedrijf én wagenpark.”
Geen verrassingen in bijtelling en subsidies zero-emissie auto’s
In de vandaag gepresenteerde belastingplannen zijn er geen nieuwe aanpassingen in de stimuleringsmaatregelen richting de verduurzaming van het Nederlandse wagenpark.
Het bijtellingspercentage voor de zakelijke markt voor zero-emissie auto’s blijft in 2024 16% en ook het plafond blijft hetzelfde met €30.000. De SEPP en SEBA regelingen gaan hun laatste jaar in.
Renate Hemerik: “Juist nu is haast geboden met het doorzetten van haalbare en betaalbare maatregelen richting verdere verduurzaming. Klimaatdoelen moeten worden gehaald. We blijven ons grote zorgen maken over de snelheid van deze transitie. Er wordt onvoldoende vormgegeven en gestimuleerd. Mobiel zijn en dus reizen van en naar huis, werk, onderwijs, zorg en recreatie is belangrijk voor de economie. Wij roepen het kabinet dan ook op om de elektrische auto fiscaal aantrekkelijk en bereikbaar te houden, ook voor de aankomende jaren. Voor werkgevers én werknemers”
Concreet vraagt VNA meer aandacht voor:
- Zero emissie auto’s moeten aantrekkelijker door:
- Behoud van een reëel en aantrekkelijk tarief in de bijtelling
- Kies wél voor gewichtscorrectie in de MRB
- Voorkom netcongestie en zorg voor een adequate laad-en tankinfrastructuur
- Blijf inzetten op de fiets en LEV’s; breng de leasefietsregeling meer onder de aandacht en neem belemmeringen weg
- Blijf inzetten op verbetering van verkeersveiligheid
Maatregelen (al dan niet fiscaal) uit de Miljoenennota
Onderstaand nog een overzicht van andere (fiscale) maatregelen in de miljoenennota:
- Verhoging onbelaste reiskostenvergoeding met 1 cent extra (van €0,21 naar €0,23);
- Per 1 januari 2025 zal de vrijstelling BPM bestelauto’s vervallen en de BPM afhankelijk worden van de CO2-uitstoot;
- De komende jaren zullen diverse MRB en BPM tariefregelingen zoals voor kampeerauto’s, oldtimers en geldtransport worden versoberd;
- Er wordt in 2024 bijna €30 miljoen uitgetrokken voor meer en slimmere laadpalen, zowel voor vrachtwagens als personenauto’s;
- De MIA (Milieu Investeringsaftrek) wordt verhoogd met €25 miljoen vanaf 2027;
- Prijzen verkeersboetes stijgen met 10 procent;